Lugole; mmea wenye mchango mkubwa sana katika tiba ya ugonjwa wa pumu |
Utangulizi
Kwa mujibu wa tafiti mbalimbali za kitaalamu, ugonjwa wa pumu ni ugonjwa ambao huathiri sehemu ya kupitisha hewa kwenda kwenye mapafu ya binadamu zinazojulikana kitaalamu kama bronchioles.
Tunda la mmea wa Lugole. |
Mtu
mwenye pumu huwa na mcharuko mwili sugu (chronic Inflammation) kwenye mirija
yake ya
kupitishia hewa (bronchioles tubes) hali ambayo husababisha kuvimba kwa kuta za mirija hii, kujaa kwa ute mzito (mucus) na kupungua kwa njia ya kupitishia hewa, hali ambayo humfanya muathirika kushindwa kuvuta na kutoa hewa nje na hivyo kupumua kwa shida sana.
kupitishia hewa (bronchioles tubes) hali ambayo husababisha kuvimba kwa kuta za mirija hii, kujaa kwa ute mzito (mucus) na kupungua kwa njia ya kupitishia hewa, hali ambayo humfanya muathirika kushindwa kuvuta na kutoa hewa nje na hivyo kupumua kwa shida sana.
Hali
hii inaweza kudumu kwa muda mfupi au mrefu kiasi cha kuhitaji tiba ili
kumuwezesha mgonjwa kupata nafuu.
Kutokana
na kuwepo kwa msuguano na uzuiaji wa kupitisha hewa wakati wa kupumua kwa nje,
pumu hujulikana pia kama obstructive lung disease .
Mmea wa Hambamti ukiwa umetoa matunda |
Matunda ya mmea wa Hambamti, ambayo hayaiva vizuri. |
Hambamti |
Mtu
aliye na pumu, huwa nayo kipindi chote cha maisha yake.
Makundi ya Pumu :Yapo makundi makuu mawili ya pumu. Makundi hayo ni kama ifuatavyo:
Makundi ya Pumu :Yapo makundi makuu mawili ya pumu. Makundi hayo ni kama ifuatavyo:
- Pumu ya
ghafla (Acute asthma): Wagonjwa wanaopatwa na kundi hili la
pumu huwa na hali ya kawaida katika njia zao za hewa isiyobadilika kati ya
shambulizi moja na jingine.
- Pumu sugu (Chronic
Asthma): Kundi hili la pumu huwa na tabia ya kuwa na njia nyembamba za
kupitisha hewa na kadiri jinsi mgonjwa anavyoendelea kupata matukio zaidi
ya pumu, njia za hewa huzidi kuwa nyembamba zaidi.
Kinzasu |
Aina za ugonjwa wa pumu
Bila kujalisha mgonjwa anaingia katika kundi gani, ugonjwa wa pumu unaweza kugawanywa katika aina kuu nne, ambazo ni 1.Pumu inayobadilika (brittle asthma): Kulingana na tabia ya kujirudia rudia kwa matukio ya ugonjwa huu na madhara yake kwa mgonjwa, aina hii ya pumu inaweza kugawanywa zaidi katika aina nyingine mbili, ambazo ni
Kinzasa |
- Aina ya kwanza ya pumu inayobadilika (type 1 brittle asthma) ni
pumu yenye tabia ya kuwa na matukio na mashambulizi ya kubadilika kila
mara japokuwa mgonjwa anaweza kuwa anapata matibabu kadhaa.
Kinzasa |
- Aina ya pili ya pumu inayobadilika (type 2 brittle asthma) ni
pumu ambayo mgonjwa anatokea kupata shambulizi la ghafla(asthmatic
attack) wakati hapo awali ugonjwa wake uliweza kuthibitiwa kwa
matibabu.
2.Pumu hatari isiyobadilika (status
asthmaticus): Hii ni aina ya pumu
iliyo hatari zaidi kwa mgonjwa. Pamoja na matumizi ya dawa kadhaa,zikiwemo vitanua njia za hewa (bronchodilators) na vipoza mcharuko mwili (steroids),
mgonjwa wa aina hii ya pumu anaweza asipate nafuu ya haraka, na anaweza
kupoteza maisha.
Lusangalala |
3.Pumu inayosababishwa na mazoezi (Exercise
Induced Asthma): Hali hii
husababishwa na ufanyaji wa kupitiliza wa mazoezi ya viungo. Kwa kawaida wakati
wa kufanya mazoezi mtu hupumua kwa kutumia pua na kupitia mdomoni.
Lusangalala |
Hata
hivyo wakati mwingine hutokea hewa aivutayo huingia ndani ikiwa
haijapozwa vya kutosha puani na hivyo kusababisha ongezeko la mtiririko wa damu
katika mishipa inayosambaza damu katika mirija ya kupitisha hewa.
Lusangalala |
Hali
hii husababisha kuvimba kwa kuta za
mirija hiyo na muhusika kupata shambulizi la pumu. Aina hii ya pumu yaweza
kudhibitiwa na dawa. Inashauriwa sana kwa watu wenye matatizo kama haya kupasha
moto misuli kwa mazoezi mepesi (warming
up) kabla ya kuanza mazoezi mazito na ya muda mrefu.
Mdaa |
Mdaa |
Mdaa |
Mti wa Mdaa |
4.Pumu inayosababishwa na aina ya kazi
afanyayo muhusika (Occupational Induced Asthma): Wakati fulani, mazingira ya kazi yanaweza
kusababisha kutokea kwa pumu hata kwa baadhi ya wafanyakazi wasio na tatizo
hili. Mara nyingi aina hii huweza kuwatokea watu wanaofanya kazi kwenye viwanda
vya kutengeneza matairi, vigae, rangi, kemikali mbalimbali, mbolea, chuma, unga
na mbao.
Pumu husababishwa na nini?
Kwa mujibu wa tafiti za kisayansi, kuna mambo kadhaa yanayoweza kusababisha kutokea kwa pumu au yanayohusishwa na shambulizi lake. Mambo hayo ni pamoja na
Pumu husababishwa na nini?
Kwa mujibu wa tafiti za kisayansi, kuna mambo kadhaa yanayoweza kusababisha kutokea kwa pumu au yanayohusishwa na shambulizi lake. Mambo hayo ni pamoja na
1.
Matatizo ya kinasaba:
Matatizo ya kinasaba yamehusishwa na kutokea kwa karibu asilimia 90 ya ugonjwa
wa pumu hususani kipindi cha utoto.
2.
Uvutaji wa sigara au
tumbaku kipindi cha ujauzito pia unahusishwa na kusababisha pumu kwa mtoto
atakayezaliwa.
3.
Maendeleo ya kiuchumi:
Ugonjwa wa pumu umeonekana sana kwenye nchi zilizoendelea kiuchumi
ikilinganishwa na nchi zenye maendeleo na hali duni ya kiuchumi.
4.
Magonjwa ya mapafu kama bronchitis
5.
Vyanzo vya mzio (allergens)kama
vile vumbi, vinyesi vya wanyama na baadhi ya vyakula.
6.
Uchafuzi wa mazingira
kama moshi na baadhi ya harufu kali.
7.
Baadhi ya kemikali
kwenye maeneo ya kazi hasa kwenye viwanda kama vya rangi, chuma, sementi na
vigae.
8.
Baadhi ya wagonjwa
wanaotumia dawa za kushusha shinikizo la damu zilizo katika jamii ya beta-blockers kama
vile propanololwapo katika hatari ya kupata shambulio la ugonjwa wa
pumu.
9.
Magonjwa kwenye mfumo wa
kupumua yasabishwayo na baadhi ya virusi na bakteria kama vile rhinovirus,
Chlamydia pneumoniaau Bordetella pertusis.
10.
Matumizi ya mapema sana
ya baadhi ya dawa hasa antibiotiki kwa watoto yanaweza kubadilisha mfumo wa
kinga ya mwili dhidi ya magonjwa na hivyo kumfanya mtoto kuwa katika hatari ya
kupata pumu.
11.
Ongezeko la msongo wa
mawazo huweza kusababisha pumu na matatizo katika mfumo wa upumuaji
12.
Upasuaji wakati wa
kujifungua (caesarian section): Tafiti kadhaa zimeonesha kuwa
kujifungua kwa njia ya upasuaji huongeza uwezekano wa kupata pumu kwa vile njia
hiyo yaweza kuathiri mfumo wa kinga ya mwili dhidi ya maradhi.
Vihatarishi
vya ugonjwa wa pumu
Uwezekano wa kupata ugonjwa wa pumu huongezeka iwapo mtu
Uwezekano wa kupata ugonjwa wa pumu huongezeka iwapo mtu
1.
Atakuwa na magonjwa ya
mzio kama vile magonjwa ya ngozi (eczema) au homa
isababishwayo na aina fulani ya vumbi (hay fever)
2.
Atavuta chavu (pollen) kutoka
kwenye maua au miti
3.
Atajihusisha na uvutaji
sigara
4.
Ana historia ya ugonjwa
wa pumu au mzio kwenye familia
5.
Utumiaji wa dawa aina ya aspirin
6.
Ana msongo wa mawazo
7.
Ana uambukizi wa
magonjwa ya virusi kamarhinovirus
8.
Anaishi sehemu zenye
baridi
9.
Mazoezi mazito
10.
Ana matatizo katika njia
yake ya chakula (Gastroesophageal reflux disease au GERD)
Dalili za ugonjwa wa pumu
Dalili za ugonjwa wa pumu ni pamoja na
1.
Kuishiwa na pumzi na
kupumua kwa shida (shortness of breath)
2.
Kutoa sauti kama mtu
anayepiga miluzi wakati wa kupumua (wheezing)
3.
Kukohoa sana (chronic
cough) hasa nyakati za usiku au asubuhi. Aidha kikohozi huambatana na
kutoa makohozi mazito, yasiyo na rangi au yenye rangi ya njano.
4.
Kubana kwa kifua.
5.
Kwa mtu aliyepata shambulizi
kubwa la pumu (severe asthmatic attack) anaweza kushindwa
kuzungumza na pia kuwa na hali kama ya kuchanganyikiwa.
Vipimo
na Uchunguzi
Pamoja na daktari kutaka kufahamu historia ya mgonjwa, anaweza pia kuamua kufanya vipimo vifuatavyo ambavyo vitamsaidia kufahamu chanzo na madhara ya ugonjwa wa pumu kwa muathirika.
Pamoja na daktari kutaka kufahamu historia ya mgonjwa, anaweza pia kuamua kufanya vipimo vifuatavyo ambavyo vitamsaidia kufahamu chanzo na madhara ya ugonjwa wa pumu kwa muathirika.
1.
Kipimo cha damu (complete
blood count) msisitizo ukiwa kwenye wingi wa seli za damu aina ya eosinophils ambazo
uhusika na kuwepo kwa shambulio la mzio.
2.
Kipimo cha kuchunguza
uwezo wa mgonjwa kutoa hewa nje mara baada ya kuivuta (spirometery).
Aina hii ya uchunguzi hufanyika kabla ya mgonjwa kupewa dawa kwa kutumia
nebulizer.
3.
Kipimo cha kuchunguza
kiwango cha hewa ya oksijeni kilichopo kwenye damu ya mgonjwa (oximetry).
4.
Kipimo cha kuchunguza
uwezo wa mgonjwa kupumua hewa nje wakati wa shambulizi la pumu (Peak
flow meter).
5.
X-ray ya kifua kwa ajili
ya kutofautisha pumu na magonjwa mengine yenye dalili za kufanana kama vile
ugonjwa wa moyo(congestive heart failure), magonjwa sugu ya kuziba kwa
njia za hewa (COPD kama vile chronic bronchitis na emphysema)
na magonjwa mengine ya kuzaliwa kama vile cystic fibrosis.
6.
Kipimo cha mzio cha
ngozi (skin allergy test) kwa ajili ya kutambua aina ya mzio
inayomsababishia mgonjwa shambulizi la pumu.
Matibabu ya Pumu
Kwa ujumla matibabu ya pumu hujumuisha kuepuka visababishi vya ugonjwa huu na matumizi ya madawa kwa walio na hali mbaya. Aidha, kwa wanaopata ugonjwa huu kwa sababu ya msongo wa mawazo hupewa ushauri nasaha kwa ajili ya kusaidia kutatua matatizo yanayowakabili.
Vilevile
inashauriwa kwa wenye tatizo hili, kuwa na dawa karibu muda wote kwa ajili ya
matumizi pindi shambulizi litakapotokea.
Pia
inashauriwa sana kuepuka mazingira na hali za baridi ambazo huweza
kuchochea kutokea kwa shambulio la ugonjwa huu.
Matibabu
ya kutumia dawa hujumuisha matumizi ya dawa za kusaidia kupunguza na kuondoa
makohozi (expectorants), dawa zinazosaidia kutanua mirija ya hewa (bronchodilators), dawa za kuondoa mcharuko mwili kama vile cortisone ya drip (hasa
wakati wa dharura) au nebulizer, na dawa za kuzuia mzio (antihistamine
drugs).
Hata hivyo, kuna matibabu ya ziada kulingana na hali
ya mgonjwa pamoja na kundi na aina ya pumu inayomuathiri mgonjwa.
Kwa wagonjwa wenye pumu ya ghafla na wenye hali
mbaya (acute asthma) matibabu hujumuisha matumizi ya dawa za kutanua
mirija ya hewa (bronchodilators) pamoja na kuongezewa hewa ya
oksijeni, dawa za kutuliza mcharuko mwili (steroids) pamoja na dawa za kutuliza kukakamaa kwa misuli ya mwili (intravenous muscle relaxants).
oksijeni, dawa za kutuliza mcharuko mwili (steroids) pamoja na dawa za kutuliza kukakamaa kwa misuli ya mwili (intravenous muscle relaxants).
Aidha
kwa vile mara nyingi shambulizi hili laweza kuwa la hatari sana, mgonjwa
hulazwa hospitali na huongezewa hewa ya oksijeni, na kwa
wagonjwa wasioweza kupumua kabisa, husaidiwa kufanya hivyo kwa kutumia mashine
maalum iitwayo (mechanical
ventilator).
Kwa
wagonjwa wenye pumu sugu, jambo la muhimu ni kuepuka visababishi vya
pumu na kuendelea na matumizi ya dawa zinazosaidia katika kutanua mirija ya
hewa.
Kwa
wagonjwa wanaopata mashambulzi ya mara kwa mara wanaweza kushauriwa na daktari
kutumia dawa kadhaa zikiwemo zile zinazopunguza mcharuko mwili(mast cell
inhibitors, inhaled steroids au oral steroids), pamoja na dawa za kutuliza
kukakamaa kwa misuli ya mwili (muscle
relaxants).
Aidha ni vema pia kutibiwa na kuthibiti
kutokea kwa magonjwa yote yahusuyo mfumo wa hewa. Matumizi ya chanjo ya
magonjwa kama influenza na pneumococcal pneumonia nayo husaidia sana katika uthibiti wa kutokea kwa
pumu. Ni vema pia kuepuka matumizi ya dawa za jamii ya beta-blockers kwa
wagonjwa wenye shinikizo la damu na ambao pia wana pumu.
Nini madhara ya pumu kwa mama wajawazito?
Tafiti kadhaa zimeonesha kuwa takribani theluthi moja ya wajawazito wenye pumu hupata nafuu kipindi cha ujauzito, theluthi nyingine hupata matatizo kipindi hiki na theluthi iliyobakia huwa na hali ya kawaida kama kabla ya ujauzito.
Kwa kawaida dalili za pumu hujirudia kama awali miezi mitatu baada ya kujifungua. Dalili za pumu kwa mjamzito zinaweza kuwa mbaya zaidi kuanzia wiki ya 24-36 (mwezi wa sita mpaka wa nane).
Nini madhara ya pumu kwa mama wajawazito?
Tafiti kadhaa zimeonesha kuwa takribani theluthi moja ya wajawazito wenye pumu hupata nafuu kipindi cha ujauzito, theluthi nyingine hupata matatizo kipindi hiki na theluthi iliyobakia huwa na hali ya kawaida kama kabla ya ujauzito.
Kwa kawaida dalili za pumu hujirudia kama awali miezi mitatu baada ya kujifungua. Dalili za pumu kwa mjamzito zinaweza kuwa mbaya zaidi kuanzia wiki ya 24-36 (mwezi wa sita mpaka wa nane).
Ni
mara chache sana mjamzito anapata shambulizi la pumu wakati wa kujifungua.
Inakisiwa kuwa, ni asilimia 10 tu ya wajawazito wenye pumu wanaopata shambulizi
la pumu wakati wa kujifungua.
Baadhi
ya dawa zinazotumika wakati wa ujauzito na baada ya kujifungua
huongeza madhara ya pumu, hivyo ni vizuri kumueleza daktari kwamba una pumu
kabla ya kupewa dawa. Aidha na si vyema kunywa dawa kwa mazoea.
Wanawake
wenye pumu isiyoweza kuthibitiwa kipindi cha ujauzito hupata
madhara ya kuzaa mtoto njiti (premature baby), kuzaa mtoto mwenye uzito mdogo,
kifafa cha mimba, shinikizo la damu(Hypertension), na iwapo atapata
shambulizi hatari wakati wa ujauzito mtoto anaweza kufa kwa kukosa hewa ya
oksijeni.
UGONJWA WA
PUMU KWA WATOTO
WADOGO
Nini maana ya Pumu?
Pumu ni hali ambayo huathiri njia za hewa, njia hizi za hewa pia huitwa mirija ya kupumulia. Mirija hii huanzia kwenye njia ya hewa(trachea) hadi kwenye mapafu.
Mchakato wa kupumua kwa watoto walio wengi ni rahisi : Watoto huingiza hewa kupitia puani au mdomoni na hewa huingia kwenye njia ya hewa(trachea) na kuelekea kwenye mapafu. Lakini Kwa watoto wenye pumu, hupumua Kwa shida Kwa sababu njia ya hewa hushindwa kupitisha hewa kwa sababu ya njia yao kuwa imehathiriwa na hali ya pumu.
Shambulio la pumu (Asthma attack) ni nini?
Hii ni hali ambayo hutokea wakati njia ya hewa inapo vimba na kuwa nyembamba na inakuwa vigumu kwa hewa kuingia na kutoka kwenye mapafu.
Wakati mwingine njia za hewa
zinapokuwa zimevimba hutoa majimaji mfano wa makamasi, hali ambayo husababisha
mchakato mzima wa mabadlishano ya hewa katika mapafu kuwa mgumu na hii hali ndo
inapelekea tatizo zima la mtotoanapo patwa na pumu kushindwa kupumua vizuri.
Wakati ugonjwa huu unaanza, upumuaji kwa mtoto unaweza kuwa wa kawaida na kuonekana kama vile hakuna tatizo, Lakini kipindi ugonjwa unapoanza, unaweza kuhisi kwamba mtu anapumua kupitia kwenye mrija. Mtoto mwenye pumu anaweza kutoa mlio kama wa filimbi (anapopumua), kukohoa, na kusikia kifua kubana.
Wakati shambulio la ugonjwa wa pumu(asthma attack), hali inaweza kuwa mbaya zaidi kama mtoto hatatumia dawa sahii za pumu. Baada ya kutumia dawa na kupata matibau sahii wakati wa shambulio la ugonjwa wa pumu, njia ya hewa mara nyingi hurudia hali yake ya kawaida, ingawa inaweza kuchukua muda mrefu kidogo wakati mwingine.
Pumu huwapata watu gani?
Pumu ni ugonjwa ambao huwapata watu wengi zaidi ya unavyo weza kufikiri.Karibia watoto milioni sita nchini marekani wanaumwa ugonjwa wa pumu(Hatujui hapa kwetu Tanzania ni idadi gani?)
Wakati ugonjwa huu unaanza, upumuaji kwa mtoto unaweza kuwa wa kawaida na kuonekana kama vile hakuna tatizo, Lakini kipindi ugonjwa unapoanza, unaweza kuhisi kwamba mtu anapumua kupitia kwenye mrija. Mtoto mwenye pumu anaweza kutoa mlio kama wa filimbi (anapopumua), kukohoa, na kusikia kifua kubana.
Wakati shambulio la ugonjwa wa pumu(asthma attack), hali inaweza kuwa mbaya zaidi kama mtoto hatatumia dawa sahii za pumu. Baada ya kutumia dawa na kupata matibau sahii wakati wa shambulio la ugonjwa wa pumu, njia ya hewa mara nyingi hurudia hali yake ya kawaida, ingawa inaweza kuchukua muda mrefu kidogo wakati mwingine.
Pumu huwapata watu gani?
Pumu ni ugonjwa ambao huwapata watu wengi zaidi ya unavyo weza kufikiri.Karibia watoto milioni sita nchini marekani wanaumwa ugonjwa wa pumu(Hatujui hapa kwetu Tanzania ni idadi gani?)
Ugonjwa wa pumu humpata mtoto
mmoja hadi wawili katika kila watoto 10 kwa marekani. Hii ina maana kwamba kama
una watoto 20 darasani, watoto 2-4 kati yao wanaweza kuwa na ugonjwa wa pumu.
Ugonjwa wa pumu unaweza
kumshika mtu katika umri wowote- kuanzia mtoto mchanga hadi mtu mzima-lakini
huwashika zaidi watoto wenye umri wa kwenda shule(kuanzia miaka sita na
kuendelea)
Hakuna anayejua kwa uhakika kwa nini ugonjwa huu unampata mtu mmoja na kuacha mwingine, lakini tunajua kwamba ugonjwa wa pumu unatokea ndani ya familia zetu. Hii ina maana kwamba kama mtoto ana pumu, yeye pia anaweza kuwa na mzazi, ndugu, mjomba au jamaa mwingine mwenye pumu au alikuwa na ugonjwa huu wakati bado mtoto.
Ugonjwa wa pumu unapoanza,huonyesha kama vile ni mafua,ambayo huambatana na kikohozi chenye kutoa mlio wa filimbi,lakini ugonjwa wa pumu siyo wa kuambukizwa. Huwezi kuambukizwa Kama unavyopata mafua
Ni sababbu zipi zinazopelekea Kupata shambulio la ugonjwa wa pumu (Asthma attack)?
Visababishi hutofautiana kutoka mtoto mmoja hadi mwingine. Sababu zipo nyingi.Baadhi ya watoto huwa na mzio(allergy), kwa vile vitu ambavyo huathiri njia ya hewa. Mara nyingi vitu vinavyoleta mzio kwa watoto wenye pumu ni vijidudu vidogo jamii ya mchwa vinavyopatikana kwenye vumbi, harufu mbaya (kama ulikuwa karibu na dimbwi na kuvuta harufu hiyo), mbelewele(pollen) kutoka mitini, majani na kwenye magugu.
Watoto wengi hupata shambulio la pumu wanapokuwa karibu na wanyama wenye manyoya kama Paka na mbwa,baadhi watoto wanapovuta hewa iliyochanganyika na chembechembe za manyoya hawa wanaweza pata shambulio la pumu.
Visababishi vingine ni pamoja na marashi(perfumes), vumbi la chaki, na uvutaji wa sigara. Uvutaji wa sigara sio mzuri hasa kwa mtu mwenye pumu.
Wakati mwingine maambukizi mbalimbali yanaweza kusababisha kulipuka kwa ugonjwa wa pumu,maradhi kama mafua, Kwa baadhi ya watoto, hali ya hewa yenye baridi inaweza kusababisha kulipuka kwa ugonjwa huo,baadhi ya watoto hupatwa na matatizo ya pumu wanapokuwa wanafanya mazoezi,hii ni aina ya pumu inayosababishwa na mazoezi.
Jinsi gani unaweza kutibu ugonjwa wa pumu kwa watoto?
Watoto wenye ugonjwa wa pumu wanatakiwa kujaribu kuepuka visababishi vyote vinavyoweza kuwasababishia shambulio la hewa.Ingawa kuna baadhi ya visababishi kama vumbi la chaki ni vigumu kuviepuka katika mzaizngira yetu hasa shuleni,lakini mtoto,wazazi na walimu wajaribu kuwasaidia watoto wenye matatizo haya.
Sura ya ugonjwa wa pumu hutofautiana kutoka kwa mtoto mmoja hadi mwingine, hivyo kuna dawa mbalimbali za kutibu ugonjwa wa pumu,na matibabu haya hutofautiana kati ya mtoto mmoja na mwingine hii ni baada yake daktari kujaribu kufuatilia sababu zilizopelekea ugonjwa huo, ni kwa kasi gani ugonjwa umetokea, na kiwango cha madhara ya ugonjwa huo. Hapo ndipo ataamua tiba ipi itakuwa sahii na bora kwa mtoto.
Baadhi ya watoto wanatakiwa wameze dawa za pumu mara kwa mara punde wanapopata ugonjwa huu. Hii huitwa dawa ya dharura kwa sababu hufanya kazi ya kufungua njia ya hewa ili mtu aweze kupumua. Watoto wengine wanatakiwa kutumia dawa za kudhibiti ugonjwa wa pumu kila siku,Dawa hizi huzuia shambulio la ugonjwa(asthma attack) kutokea.Kwa hiyo matibabu ya Pumu yanatofautina kutoka mtoto mmoja na mwingine.
Kwa watoto walio wengi ugonjwa wa pumu hupona au hupata nafuu wanapokua wakubwa. Baadhi ya madaktari wanadai kwamba hii hutokea kwa sababu, njia ya hewa hupanuka kadri mtoto anavyokua mkubwa. Njia ya hewa inapopanuka, hewa huingia na kutoka kiurahisi
Baadhi ya watu wazima hupata ugonjwa wa pumu, lakini hii haiwasumbui.Wanariadha wengi katika mbio za olimpiki na magwiji wengine wa michezo wanaweza kuendelea na michezo hata wanapokuwa na ugonjwa wa pumu.
UJUMBE WA KUPELEKA NYUMBANI:
Mzazi au mlezi anayeona mtoto mwenye dalili za ugonjwa wa pumu kama nilivyouelezea hapo juu kitu cha kwanza cha kufanya ni kumwaisha Katika kituo chochote cha Afya au Hospitali iliyo karibu nae.
Na kwa wale watoto walikwisha gundulika tayari na ugonjwa huu wa Pumu ni kuhakikisha wanafuta masharti yote ya Matibabu ili kuzuia shambulio la ugonjwa huu.
Mtoto anayejua mapema kwamba kuna vitu vinamletea madhara katika njia ya hewa au sababu nyingine anaweza kutumia dawa mapema zitakazosaidia kufanya njia ya hewa iendelee kuwa wazi.Mtoto ambaye hupata pumu anapofanya mazoezi anaweza kutumia dawa kabla ya kufanya mazoezi ili waweze kumaliza mbio au michezo vizuri.
Kwa watoto walio wengi ugonjwa wa pumu hupona au hupata nafuu wanapokua wakubwa. Baadhi ya madaktari wanadai kwamba hii hutokea kwa sababu, njia ya hewa hupanuka kadri mtoto anavyokua mkubwa. Njia ya hewa inapopanuka, hewa huingia na kutoka kiurahisi
Baadhi ya watu wazima hupata ugonjwa wa pumu, lakini hii haiwasumbui.Wanariadha wengi katika mbio za olimpiki na magwiji wengine wa michezo wanaweza kuendelea na michezo hata wanapokuwa na ugonjwa wa pumu.
Hakuna anayejua kwa uhakika kwa nini ugonjwa huu unampata mtu mmoja na kuacha mwingine, lakini tunajua kwamba ugonjwa wa pumu unatokea ndani ya familia zetu. Hii ina maana kwamba kama mtoto ana pumu, yeye pia anaweza kuwa na mzazi, ndugu, mjomba au jamaa mwingine mwenye pumu au alikuwa na ugonjwa huu wakati bado mtoto.
Ugonjwa wa pumu unapoanza,huonyesha kama vile ni mafua,ambayo huambatana na kikohozi chenye kutoa mlio wa filimbi,lakini ugonjwa wa pumu siyo wa kuambukizwa. Huwezi kuambukizwa Kama unavyopata mafua
Ni sababbu zipi zinazopelekea Kupata shambulio la ugonjwa wa pumu (Asthma attack)?
Visababishi hutofautiana kutoka mtoto mmoja hadi mwingine. Sababu zipo nyingi.Baadhi ya watoto huwa na mzio(allergy), kwa vile vitu ambavyo huathiri njia ya hewa. Mara nyingi vitu vinavyoleta mzio kwa watoto wenye pumu ni vijidudu vidogo jamii ya mchwa vinavyopatikana kwenye vumbi, harufu mbaya (kama ulikuwa karibu na dimbwi na kuvuta harufu hiyo), mbelewele(pollen) kutoka mitini, majani na kwenye magugu.
Watoto wengi hupata shambulio la pumu wanapokuwa karibu na wanyama wenye manyoya kama Paka na mbwa,baadhi watoto wanapovuta hewa iliyochanganyika na chembechembe za manyoya hawa wanaweza pata shambulio la pumu.
Visababishi vingine ni pamoja na marashi(perfumes), vumbi la chaki, na uvutaji wa sigara. Uvutaji wa sigara sio mzuri hasa kwa mtu mwenye pumu.
Wakati mwingine maambukizi mbalimbali yanaweza kusababisha kulipuka kwa ugonjwa wa pumu,maradhi kama mafua, Kwa baadhi ya watoto, hali ya hewa yenye baridi inaweza kusababisha kulipuka kwa ugonjwa huo,baadhi ya watoto hupatwa na matatizo ya pumu wanapokuwa wanafanya mazoezi,hii ni aina ya pumu inayosababishwa na mazoezi.
Jinsi gani unaweza kutibu ugonjwa wa pumu kwa watoto?
Watoto wenye ugonjwa wa pumu wanatakiwa kujaribu kuepuka visababishi vyote vinavyoweza kuwasababishia shambulio la hewa.Ingawa kuna baadhi ya visababishi kama vumbi la chaki ni vigumu kuviepuka katika mzaizngira yetu hasa shuleni,lakini mtoto,wazazi na walimu wajaribu kuwasaidia watoto wenye matatizo haya.
Sura ya ugonjwa wa pumu hutofautiana kutoka kwa mtoto mmoja hadi mwingine, hivyo kuna dawa mbalimbali za kutibu ugonjwa wa pumu,na matibabu haya hutofautiana kati ya mtoto mmoja na mwingine hii ni baada yake daktari kujaribu kufuatilia sababu zilizopelekea ugonjwa huo, ni kwa kasi gani ugonjwa umetokea, na kiwango cha madhara ya ugonjwa huo. Hapo ndipo ataamua tiba ipi itakuwa sahii na bora kwa mtoto.
Baadhi ya watoto wanatakiwa wameze dawa za pumu mara kwa mara punde wanapopata ugonjwa huu. Hii huitwa dawa ya dharura kwa sababu hufanya kazi ya kufungua njia ya hewa ili mtu aweze kupumua. Watoto wengine wanatakiwa kutumia dawa za kudhibiti ugonjwa wa pumu kila siku,Dawa hizi huzuia shambulio la ugonjwa(asthma attack) kutokea.Kwa hiyo matibabu ya Pumu yanatofautina kutoka mtoto mmoja na mwingine.
Kwa watoto walio wengi ugonjwa wa pumu hupona au hupata nafuu wanapokua wakubwa. Baadhi ya madaktari wanadai kwamba hii hutokea kwa sababu, njia ya hewa hupanuka kadri mtoto anavyokua mkubwa. Njia ya hewa inapopanuka, hewa huingia na kutoka kiurahisi
Baadhi ya watu wazima hupata ugonjwa wa pumu, lakini hii haiwasumbui.Wanariadha wengi katika mbio za olimpiki na magwiji wengine wa michezo wanaweza kuendelea na michezo hata wanapokuwa na ugonjwa wa pumu.
UJUMBE WA KUPELEKA NYUMBANI:
Mzazi au mlezi anayeona mtoto mwenye dalili za ugonjwa wa pumu kama nilivyouelezea hapo juu kitu cha kwanza cha kufanya ni kumwaisha Katika kituo chochote cha Afya au Hospitali iliyo karibu nae.
Na kwa wale watoto walikwisha gundulika tayari na ugonjwa huu wa Pumu ni kuhakikisha wanafuta masharti yote ya Matibabu ili kuzuia shambulio la ugonjwa huu.
Mtoto anayejua mapema kwamba kuna vitu vinamletea madhara katika njia ya hewa au sababu nyingine anaweza kutumia dawa mapema zitakazosaidia kufanya njia ya hewa iendelee kuwa wazi.Mtoto ambaye hupata pumu anapofanya mazoezi anaweza kutumia dawa kabla ya kufanya mazoezi ili waweze kumaliza mbio au michezo vizuri.
Kwa watoto walio wengi ugonjwa wa pumu hupona au hupata nafuu wanapokua wakubwa. Baadhi ya madaktari wanadai kwamba hii hutokea kwa sababu, njia ya hewa hupanuka kadri mtoto anavyokua mkubwa. Njia ya hewa inapopanuka, hewa huingia na kutoka kiurahisi
Baadhi ya watu wazima hupata ugonjwa wa pumu, lakini hii haiwasumbui.Wanariadha wengi katika mbio za olimpiki na magwiji wengine wa michezo wanaweza kuendelea na michezo hata wanapokuwa na ugonjwa wa pumu.
MATIBABU ASILIA
KWA
WAGONJWA WA PUMU
Ipo mimea
mbalimbali, inayo tumika katika
tiba dhidi ya
ugonjwa wa pumu.
Hii ni
mimea iliyo fanyiwa
utafiti wa kisayansi na
kuthibitishwa kuwa na
mchango mkubwa katika
tiba dhidi ya
pumu.
Katika makala
haya, tutaangalia baadhi ya
mimea inayo tumika katika tiba dhidi ya ugonjwa
wa pumu.
Mimea hiyo
ni kama ifuatavyo :
1. Mmea wa
Simsim ama Ufuta :
Mmea wa
ufuta umethibitishwa kisayansi kuwa na
mchango mkubwa katika
tiba dhidi ya
ugonjwa wa pumu. Mbegu
za ufuta zina
kiwango kikubwa cha
madini ya Magnesium,
ambayo ni muhimu sana
katika tiba dhidi
ya pumu.
Madini
ya Magnesium ni
muhimu sana katika
tiba dhidi ya ugonjwa
wa pumu, pamoja na
matatizo mengineyo katika
mfumo wa mapafu
na upumuaji kwa ujumla, kwa sababu
yanasaidia kuzuia kuziba
kwa njia za
kusafirisha hewa kwenye
mapafu.
JINSI YA
KUTUMIA UFUTA KATIKA TIBA
DHIDI YA PUMU
Mgonjwa anashauriwa, kula
walau vijiko viwili
vikubwa vya ufuta, mara tatu
kwa siku, asubuhi mchana na jioni
mpaka, atakapo pata nafuu. Na
kama wewe upo
katika mazingira hatarishi
ya kupatwa na
pumu, unashauriwa kujenga
mazoea ya kuwa
unakula ufuta mara kwa
mara kila upatapo nafasi.
2. LUGOLE : Huu
ni
mmea wenye faida
lukuki kwa afya
ya mwanadamu. Mmea huu
umethibitishwa kisayansi kuwa na
uwezo wa kumsaidia mgonjwa
wa pumu kwa
kiasi kikubwa sana.
Mbali na pumu, mmea
huu hutumika katika
tiba ya magonjwa
mengine mengi kama vile maumivu
ya kifua, homa, malaria,ukoma,
kipindupindu, anemia, magonjwa ya akili, kuzuia
kuchoropoka kwa mimba, nakadhalika.
Kujitibu
tatizo
la pumu, chemsha mizizi ya
mmea huu kisha
tumia kunywa, kikombe kimoja mara
mbili kwa siku, asubuhi
na jioni kwa siku
thelathini. Utapata matokeo mazuri
sana.
3. HAMBAMTI
: Hambamti ni mti
ulio fanyiwa utafiti wa kisayansi na kuthibitika kuwa na msaada mkubwa
kwa wagonjwa wa pumu. Mbali na kutibu
pumu, mmea wa Hambamti
unatumika pia katika
tiba dhidi ya tatizo
la maumivu kwenye kifua.
Kujitibu
tatizo la pumu
kwa kutumia mmea, wa
Hambamti katamatawi yaliyo komaa
ya mti wa
Hambamti kisha chemsha
na maji halafu
tumia kunywa maji
yake, mara tatu kwa siku asubuhi, mchana na
jioni. Utapata nafuu kubwa
sana. Unaweza pia
kukausha matawi hayo na
kisha kusaga kupata
unga wake, halafu unakuwa unatumia
kulamba unga wake
au unachemsha kwenye
maji ya moto
au uji.
4. KINZASU
; Huu
ni mmea ulio fanyiwa
utafiti wa kisayansi
na kuthibitika kuwa
na mchango mkubwa
katika tiba dhidi
ya pumu. Jinsi ya
kutumia mmea huu katika
tiba dhidi ya pumu, chukua
majani yake, yatwange kisha
yatwange halafu chemsha na
maji, kisha tumia kunywa
mara mbili kwa
siku kwa siku
ishirini na moja. Hakika utapata
matokeo mazuri sana.
5. LUSANGALALA
; Huu ni mmea ambao pia
umefanyiwa utafiti wa
kisayansi na kuthibitika kuwa na
mchango mkubwa sana
katika tiba dhidi
ya ugonjwa wa pumu.
Kujitibu ugonjwa wa
pumu kwa kutumia
mmea huu, mgonjwa
anashauriwa kuchukua majani
ya mmea huu
na kuyachemsha kwenye
maji kisha kutumia
kwa kunywa mara
tatu kwa siku
kwa siku ishirini
na moja. Hakika utapata
matokeo mazuri sana.
Mbali
na kutumika katika
tiba dhidi ya
ugonjwa wa pumu. Mmea
wa Lusangalala una
tibu magonjwa mengineyo
kama vile; maumivu, homa na malaria,ukoma,
upele,kipindupindu,anemia,magonjwa ya zinaa, magonjwa ya
akili, kuzuia kuchoropoka kwa
mimba,mkamba, mapigo ya moyo kwenda
mbio na kutokwa na damu nyingi
wakati wa hedhi.
6. MDAA : Huu pia
ni mmea uliothibitika
kisayansi kuwa na
mchango mkubwa katika
tiba dhidi ya
ugonjwa wa pumu. Mgonjwa anashauriwa
kuchemsha mizizi ya
mmea huu na kisha
kutumia kunywa mara
tatu kwa siku
kwa muda wa siku
thelathini. Hakina utapata nafuu
kubwa sana.
Mbali
na kutumika katika
tiba dhidi ya
ugonjwa wa pumu, mmea wa
Mdaa, una uwezo wa
kutibu magonjwa na
matatizo mbalimbali ya
kiafya kama vile; saratani, kuzuia kuchoropoka
kwa mimba ( miscarriage ),
homa ya
manjano, vidonda vya tumbo, ukoma, majeraha, maumivu ya viungo, sumu
ya nyoka, maumivu ya
kichwa, maumivu ya meno na
gonorrhea.
Hiyo
ni baadhi ya
mimea,ambayo ina mchango
mkubwa katika tiba
dhidi ya ugonjwa
wa pumu.
Dawa za asili zitokanazo na
mimea hii, zinapatikana katika
duka la kuuza dawa
za asili la, NEEMA
HERBALIST.
Tunapatikana
UBUNGO jijini DAR
ES SALAAM, jirani na
SHULE YA MSINGI
UBUNGO NATIONAL HOUSING,
nyuma ya jengo
la UBUNGO PLAZA.
Wasiliana nasi
kwa simu namba
0766 53 83 84.
Kwa
mteja uliepo jijini Dar
Es Salaam, ambae hauna
nafasi ya kufika
ofisini kwetu, utaletewa dawa
mahali ulipo
( HOME
& OFFICE DELIVERY )
Kwa wateja
waliopo mikoani, watatumiwa
dawa kwa njia ya
mabasi mbalimbali.
Kwa
wateja waliopo Zanzibar, watatumiwa dawa
kwa njia ya usafiri wa
boti.
Kwa
wateja waliopo Mombasa,
watatumiwa dawa kwa njia
ya mabasi ya TAHMEED.
Kwa wateja
wa Nairobi, watatumiwa dawa
kwa basi la DAR
EXPRESS.
Na
kwa wateja wa
ughaibuni, watatumiwa dawa kwa
njia ya POSTA
au DHL.
Kwa taarifa
zaidi kuhusu huduma
zetu, tutembelee kila siku
katika blogu yetu.
SIMU : 0766
53 83 84
Facebook : www.facebook.com/neemaherbalist
mimi nina baba yangu anaxumbuliwa na kifua cha kubana
ReplyDelete